Misschien wel het meest gebruikte ritueel bij uitvaarten. Mooi door de eenvoud. En bijzonder waardevol door er eigen symboliek aan toe te voegen.
Afscheid en kaarsen zijn onlosmakelijk met elkaar verbonden. In vele culturen en geloofstradities worden kaarsen gebrand voor overleden dierbaren.
Door kleine kinderen, kleinkinderen, of anderen die niet graag in het middelpunt staan, een kaars aan te laten steken, maken ze een klein gebaar met grote betekenis.
Ik denk terug aan:
🕯️ De jonge kleinkinderen, die alles voor hun oma betekenden, en met kaarsenwax elk een eigen kaars voor het afscheid van oma versierden. Wat waren ze trots om deze zelf aan te steken bij het afscheid.
🕯️ De vele bontgekleurde kaarsen van mevrouw zelf vormden een kleurrijk geheel naast haar laatste onafgemaakte, en minstens zo kleurrijke, breiwerk.
🕯️ De kleindochters die alle vier met zorg een eigen kaars hebben uitgezocht en aangestoken bij de foto van opa waarbij ze bij elke kaars een wens uitspraken.
🕯️ De ouders die dachten dat hun pubers geen kaars voor oma aan wilden steken, maar dat toch wilden en ik last minute zeven kaarsen regelde.
🕯️ De dochter die bij de groothandel heel veel roomwitte kaarsen in alle soorten en maten haalde omdat alleen het beste en meeste goed genoeg was voor haar moeder en de oma van haar kinderen.
🕯️ Mevrouw in een prachtige mand met wade omringd door kaarsen waarmee we haar letterlijk in het licht hebben gezet.
🕯️ De vele kaarsen die ogenschijnlijk een bij elkaar geraapt zooitje leken, maar zo zorgvuldig door de naasten zijn uitgezocht. Elke kaars stond symbool voor een wens of iets anders wat ze nog kwijt wilden, zonder dit met de genodigden te delen. Zo werd het extra intiem.
🕯️ De negen jongvolwassen kleinkinderen die tien kaarsen aansteken voor hun geliefde oma, ook een namens een kleindochter die vanuit Australië meekeek met de livestream.
🕯️ De twee witte kaarsen namens de overleden echtgenoot en dochter, aangestoken door de dochter en zoon, dan wel zus en broer, op de kist bij de foto van hun overleden vrouw en moeder. De kaarsen gingen na afloop mee naar huis om volgens Indonesische traditie de eerste 40 dagen te branden.
🕯️ Het kaarsentafeltje helemaal vol met de vrolijkste gekleurde kaarsen voor de kleine lieve peuter die zo van kleuren hield en veel te jong en onverwacht overleed.
🕯️ Vier zwarte kaarsen, de lievelingskleur van opa, werden aangestoken door zijn vier kleinkinderen. En weer uitgeblazen nadat de familie als eerste afscheid nam in de aula.
🕯️ Maar ook de families die geen kaarsen brandden of de wens van de overledene respecteerden, soms tegen hun eigen behoefte in. Of gewoon uit praktisch oogpunt omdat het afscheid buiten was en de kaarsen toch maar uit zouden waaien.
En ik kijk uit naar alle kaarsen die nog aangestoken worden.
